Tasarımda Renk Psikolojisinin Önemi: Renklerin Duygusal Etkisi ve Kullanımı

Tasarımda renk kullanımı sadece uyum içermez. Her rengin bir anlamı vardır ve iyi bir tasarımcı renk materyallerini doğru bir şekilde kullanmasını bilir. Etkin olarak hazırlanan çalışmalarda tasarımda renk psikolojisi doğru analiz edilirse, hedeflenen amaca kişi ya da şirketleri hızla ulaştırabilir. Bu nedenle renklerin ne anlam ifade ettiğini iyi bilmeli ve tasarımda dikkat edilecek diğer detaylar ile renklerin anlamları arasında uyumlu bir örüntü oluşturulmalıdır.

Renkler bir marka ya da ürün için müşteri ile etkileşime geçmek için iyi birer araçtır. Kültürlere göre hangi rengin neyi çağrıştırdığını doğru tespit etmek ve web sitesi ya da mobil uygulamalarda bu tespit üzerinden süreci kurgulamak gerekir. Bir marka değeri oluştururken güven veren renkler her zaman dikkat çeken renklerden daha iyi bir seçim olabilir. Peki, bir tasarımcı renkleri nasıl seçmeli? Tasarımda renkler ne anlama geliyor? 

TASARIMDA RENK SEÇERKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

Tasarımlarda renk seçimi estetik, psikolojik ve fizyolojik etkilerin göz önünde bulundurulması gereken bir sürecin doğru bir şekilde bir araya getirilmesini gerektirir. Renkler ile istenilen mesajı iletmek ya da harekete geçirilmek istenen duygulara seslenebilmek önemlidir. Tüketicilerde doğru davranışları tetiklemekte etkili birer araç olan renk seçiminin önemine ilişkin Oscar Wilde tarafından söylenen, “Anlam açısından bozulmamış ve belirli bir biçimle bağdaşmayan salt renk, ruhla binlerce farklı şekilde konuşabilir” sözü tüm süreci özetler niteliktedir. Bu nedenle bir tasarımcı renk seçiminde şu dört kritere önem vermelidir:

1. Rengin kültürlere göre ne anlam ifade ettiği
2. Firma ya da ürünün karakteristiği
3. Hedef kitlenin tercihi
4. Tasarımda benimsenen yaklaşım

Renklerin Kültürel Anlamları

Renklerin farklı kültürlere göre anlamları da farklıdır. İyi bir tasarımcı hizmet verdiği şahıs ya da şirketin faaliyet gösterdiği ülkeleri analiz etmeden renklerini seçmemelidir. Örneğin kırmızı renk Fransızlar için asaletin simgesi iken, Japonya’da bu renk öfke ile çağrışmaktadır. Bir ülke için olumlu bir duyguyu canlandıran bir rengin başka bir ülkede başarısızlık getirebileceği akılda tutulmalıdır.

Firma Karakteristiği

Firmaların karakteristiği de renk seçiminde önemlidir. Bu nedenle tek odak noktası tasarımda renk psikolojisi olmamalı, firmanın güven kazanabileceği ve kurumsal kimliğinin ön planda tutulabileceği renklere de odaklanılmalıdır.

Hedef Kitle

Hedef kitle ya da müşterilerin renk tercihleri de tasarımı şekillendirir. Hedef kitlenizin yaşı, hangi ülkeye mensup oldukları, nasıl bir kültürden geldikleri ve daha pek çok detay renk seçimini etkiler. Bu nedenle bir tasarımcı renk seçmeden önce ortaya koyacağı ürünün hedef kitlesini iyi tanımalı ve analiz etmelidir.

Tasarım Kurgusu

Tasarıma yaklaşım biçimine de renk seçiminde dikkat edilmeli. Belirlenen bir kurgu ile uyumsuz bir rengin sadece iyi bir anlamı olduğu için kullanımı, estetik açıdan kötü bir sonuç ile karşılaşılmasına yol açabilir. Ruhu etkileyecek doğru rengi seçerken, seçtiğiniz rengin estetik olarak da uygunluğunu kontrol etmeyi unutmayın!

TASARIMLARDA HANGİ RENK, NE ANLAMA GELİYOR?

Renklerin anlamları bugüne kadar markalara yön vermede başarılı oldu. Önde gelen markalar iyi bir reklam ve pazarlama çalışması yanında başarıya doğru renk kullanımı ile de ulaştılar. Firmanın web sitesinden kartvizit tasarımına kadar renklerin doğru seçilebilmesi için anlamlarının iyi bilinmesi gerekir. İşte tasarımda renklerin anlamları ve çağrıştırdığı duygular…

Kırmızı

Kırmızı canlı bir renktir ve dikkat çekilmek istenen öğeleri ön planda tutmayı başarır. Özellikle yiyecek sektöründe sıkça kullanılan kırmızı rengin bu kullanımı elbette de rastgele değil! Kırmızı renk tansiyonu yükseltir ve kan akışını hızlandırır. İştahı da açan bu rengin kullanıldığı markaları hatırlayarak renk seçimi konusundaki tereddütlerinizi ortadan kaldırabilirsiniz!

Sarı

Sarı enerjiyi temsil eder ve dünyamızın enerji kaynağı güneş gibi canlılıkla ilişkilidir. Çekiciliği de çağrıştıran sarı renk bu nedenle ticari alanda sıkça kullanılır. Taksilerde olduğu gibi sarı renk dikkat çekerken, aynı zamanda geçiciliği temsil etmesi nedeniyle finans sektöründe kendisine daha az kullanım alanı bulur.

Mavi

Mavi sık sık huzur ile özdeşleştirilir. Öyle ki ünlü nörolog Sigmund Freud bile mavinin bu sakinliğini okyanusa benzetmiştir. Kan akışını yavaşlattığı ve tansiyonu düşürdüğü söylenen bu renkle boyanan odalardaki çocukların daha az yaramazlık yaptıkları bile söylenir! Laciverte çaldığında otoriteyi de simgeleyen mavini “güven veren renkler” kategorisinde olduğunu söyleyebiliriz.

Yeşil

Yeşil de tıpkı mavi gibi doğada en çok bulunan renklerdendir. Yeniden uyanışı simgeleyen bu renk tazelenme hissini uyarır. Bu nedenle sağlık ve gıda sektöründe sık kullanılan bu rengin et ürünleri için doğru bir seçim olmadığı konusunda sizleri uyarmak isteriz!

Mor

Mor, zarafet ile ilişkilidir. Soyluluğu temsil eden bu rengi lüks tüketim ürünlerinde sıkça görebiliriz. İnsanların bilinçaltındaki korkuyu da açığa çıkaran bu rengin açık tonlarının romantizmle ilişkilendirildiğini unutmayın!

Siyah

Siyah denince ilk akla gelen şüphesiz ki güç ve liderliktir. Asil bir renk olan siyah bu özellikleri nedeniyle kurumsal kimliğini ön planda tutmak isteyen markaların logoların ve çeşitli tasarımlarında sıkça kendisine yer bulur. Konsantrasyonu artırıcı bir etkisi de bulunan bu rengin kullanımında aşırıya kaçıldığında ise hüzünlü duyguların çağrıştırılma riski ile karşılaşma ihtimaliniz bulunur.

Beyaz

Beyaz sadelik ve saflıktır. Bu nedenle sağlık tesislerinin gözde rengidir. Sağlık sektörüne yönelik geliştirilen ürünler için de uygun olan bu rengin Japonya ve Hindistan gibi ülkelerde “Ölüm” ile özdeşleştirilmesi, bir kez daha faaliyet gösterilecek ülke kültürünün neden tanınması gerektiğini anlatan iyi bir örnektir.

Turuncu

Turuncu oluştuğu kırmızı ve sarı gibi iştah açan ve canlandıran bir renktir. Mutluluk ile ilişkilendirilen bu renk aynı zamanda dikkat çekmeyi de başarır. Bu nedenle daha geniş bir hedef kitle için geliştirilen ürünlerde şirketler, turuncu renk ile “Bu ürün hepiniz için” algısını güçlendirmeyi amaçlar.

Pembe

Pembe rahatlatan bir renktir ve pek çok yabancı menşeili markalar çalışanlarına pembe giydirmeyi seçerek müşterilerine rahatlık vermeyi amaçlar. Şekerleme, çikolata ve kurabiye gibi ürünlerin ambalajlarında pembe diğer renklere göre baskın bir kullanıma sahiptir.

Gri

Gri daha resmi bir renktir. Ağır bir renk olan grinin en önemli özelliği ise göz tarafından en rahat edilen renk olmasıdır. Tasarımda renk psikolojisi neden önemlidir diye sorulacak olursa gri rengin hareketsizliği, ciddiyeti, diplomasiyi ve yavaşlığı temsil ettiğini söylemek sanırım yeterli olacaktır!